Το Άργος είναι πόλη της Πελοποννήσου, μία από τις αρχαιότερες πόλεις της Ελλάδας. Είναι η πρωτεύουσα της επαρχίας του Άργους στο νομό Αργολίδας και είναι η μεγαλύτερη πόλη του νομού με πληθυσμό 24.239 κατοίκους (απογραφή 2001). Αποτελεί κέντρο των εμπορικών και βιομηχανικών δραστηριοτήτων του νομού. Στο Δήμο Άργους υπάγονται εκτός του Άργους, τα δημοτικά διαμερίσματα Δαλαμανάρας, Πυργέλας, Λάλουκα, Κουρτακίου, Ήρας, Ινάχου, Κεφαλαρίου και Ελληνικού.Ιστορία - Μυθολογία
Η σπουδαιότητα του πολιτισμού του Άργους φαίνεται και από τα έπη του Ομήρου στα οποία όλοι οι Έλληνες αποκαλούνται Αργείοι (ακόμα και η Ωραία Ελένη αποκαλείται Αργεία). Ίσως διότι όλοι οι βασιλικοί οίκοι της Ελλάδος προέρχονται από το Άργος συμπεριλαμβανομένων και των οίκων των Μακεδόνων (εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse, "Άργος"). Επίσης η σπουδαιότητα του Αργειακού πολιτισμού φαίνεται και από τους τραγικούς ποιητές των οποίων πολλές τραγωδίες αναφέρονται στο Άργος. Τα εφάμιλλα της Ιλιάδος χαμένα έπη "Θηβαΐς" και "Επίγονοι", ίσως του Ομήρου, κάνουν μνεία για το κλέος του αρχαίου Άργους. Η Θηβαΐς αρχίζει: "Άργος άειδε, θεά, πολυδίψιον· ένθεν άνακτες κίνησαν..." και εννοεί τον πόλεμο κατά της Θήβας.
Από το Άργος κατάγονται δύο από τους μεγαλύτερους ήρωες της μυθολογίας μας, ο Περσεύς και ο Ηρακλής. Η τραγωδία του Ευριπίδη "Ηρακλής" αρχίζει ως εξής: "Ο Αμφιτρύων είμαι. Αργείος. Γιος του Αλκαίου. Απ' τον Περσέα κρατώ. Τη γυναίκα μου Αλκμήνη την κοιμήθηκε ο Δίας. Είμαι του Ηρακλή πατέρας, όλοι με ξέρουν, και μένω στη Θήβα, εδώ που φύτρωσε των Σπαρτών η σπορά απ' τα δόντια του Δράκου..." (μετάφραση Κ. Τοπούζη).
Από τον Αργείο Περσέα κατά μία εκδοχή πήρε το όνομα η Περσία. Ο μύθος λέει ότι μετά τον φόνο της Μέδουσας ο Περσεύς πήγε στην Αιθιοπία όπου σκότωσε το τέρας Κήτος. Ο βασιλιάς της Αιθιοπίας τού έδωσε για γυναίκα την κόρη του Ανδρομέδα. Εκεί γεννήθηκε ο Πέρσης όπου και παρέμεινε. Ο Περσεύς και η Ανδρομέδα επέστρεψαν στο Άργος. Ο δε Πέρσης βασίλευσε στην περιοχή της Περσέπολης. Από το γιο του Πέρση, Αχαιμένη, προήλθε και ο νεότερος βασιλικός οίκος της Περσίας, αυτός των Αχαιμενιδών. Μάλιστα ο τελευταίος βασιλιάς της Περσίας Ριζά Παχλαβί, καυχάτο ότι ανήκε στη δυναστεία των Αχαιμενιδών.
Το νόμισμα του αρχαίου Άργους
- Το αργυρό ημίδραχμο της εποχής του 5ου αι. π.Χ. απεικονίζει μπροστινό ήμισυ ενός λύκου. Φέρει το γράμμα Α και έχει διάμετρο 15 χιλ. ενώ ζυγίζει 2,62 γραμ..[1]
- Η αργυρή δραχμή της εποχής του 4ου αι. π.Χ. απεικονίζει την κεφαλή της Ήρας. Έχει μακρυά μαλλιά και φοράει στέφανο με ανθέμιο, περιδέραιο και σκουλαρίκι. Η πίσω άποψη φέρει την επιγραφή ΑΡΓ Ε[ΙΩ]Ν και απεικονίζει τον Διομήδη ντυμένο με χλαμύδα και κρατώντας σπαθί ενώ περπατάει και συνοδεύεται από έναν κύκνο. Το κέρμα έχει διάμετρο 20 χιλ. και ζυγίζει 5,55 γραμ..[1]
- Το αργυρό ημίδραχμο της εποχής του 4ου αι. π.Χ. απεικονίζει το μπροστινό ήμισυ λύκου. Φέρει το κεφαλαίο γράμμα Α και τα γράμματα Α και Ρ. Έχει διάμετρο 14 χιλ. και ζυγίζει 2,68 γραμ..[1]
Αρχαία σχολή γλυπτικής και χαλκοπλαστικής
Το Άργος μνημονεύεται πολύ συχνά από τον Όμηρο και τους τρεις μεγαλύτερους τραγικούς ποιητές της αρχαιότητας. Κατά τον 5ο και 6ο αιώνα π.Χ. στο Άργος έζησαν δύο από τους μεγαλύτερους αγαλματοποιούς και χαλκοπλάστες της αρχαιότητος, οι οποίοι έφεραν το όνομα Αγελάδας (στο Άργος αναπτύχθηκε η χαλκοπλαστική και στην Αθήνα η αγαλματοποιία λόγω των μαρμάρων της Πεντέλης). Αυτοί ήσαν μεγάλης αξίας τεχνίτες και κατασκεύασαν περίφημα έργα από τα οποία όμως σώθησαν ελάχιστα. Ο νεότερος εκ των δύο είχε ιδρύσει σχολή την οποία φοίτησαν μεταξύ άλλων ο Μύρων, ο Πολύκλειτος και ο Φειδίας.Στον πρεσβύτερο εκ των δύο αποδίδεται το υπό του Παυσανίου αναφερόμενο άγαλμα του Ανόχου, νικητή το 521 π.Χ. στην Ολυμπία καθώς και το ανάγλυφο του "Διός γυμνού", κρατούντος εις μεν τη μία χείρα αετό, εις δε την άλλη κεραυνό. Αντίγραφο του τελευταίου βρέθηκε σε Μεσσηνιακά τετράδραχμα.
Στον νεότερο αποδίδεται το άγαλμα του "Αλεξικάκου Διός" δηλαδή του θεού που διώχνει το κακό. Πράγματι, ο δήμος Μελίτης (δυτικά του Κεραμεικού) ήταν ο μόνος που δεν προσεβλήθησαν οι δημότες του από το φοβερό λοιμό που αποδεκάτισε τους Αθηναίους. Ευγνώμονες λοιπόν στον Δία, ανέθεσαν στον Αργείο Αγελάδα το άγαλμα του θεού.
Διάσημος γλύπτης και χαλκοπλάστης ήταν και ο Πολύκλειτος ο Αργείος (Πλάτων Πρωταγόρας 311). Η εν Ολυμπία ευρεθείσα βάση αγάλματος του ολυμπιονίκη Πυθοκλέους αναγράφει "Πολύκλειτος Αργείος εποίησεν".
Ο Φειδίας, ο Μύρων και ο Πολύκλειτος φοίτησαν στη σχολή Αγελάδα. Έργα τους ήσαν ο Δορυφόρος, ο Διαδούμενος και το χρυσελεφάντινο άγαλμα ύψους 8 μέτρων της θεάς Ήρας. Για το συγκεκριμένο άγαλμα ο Στράβων γράφει: "Ήτο ωραιότερον από τα χρυσελεφάντινα αγάλματα του Διός και της Αθηνάς του Φειδίου". Δυστυχώς δεν διεσώθηκαν παρά μόνο αντίγραφα αυτών.
Έταιρος αρχιτέκτονας και γλύπτης ήταν ο Πολύκλειτος ο νεότερος. Αυτός έκτισε το θέατρο της Επιδαύρου το 360-330 π.Χ., ίσως το θέατρο του Άργους και επίσης, χάλκινο άγαλμα της Αφροδίτης, άγαλμα του Μειλιχίου Διός στο Άργος, άγαλμα Φίλιου Διός, χάλκινα αγάλματα ολυμπιονικών όπως του Ηφαιστείωνος και άλλων. Δυστυχώς δεν διεσώθηκαν παρά μόνο αντίγραφα αυτών.
Το Άργος σήμερα - Σπουδαία μνημεία
Στο σημερινό Άργος τα περισσότερα από τα μνημεία έχουν καταστραφεί τα δε εναπομείναντα, από τα σημαντικότερα στον Ελληνικό χώρο, δεν έχουν αναστηλωθεί. Μερικά από αυτά είναι:- η πυραμίδα του Ελληνικού (διαμέρισμα Δήμου Άργους). Χρονολογείται στα τέλη του 4ου π.Χ. αιώνα και υπάρχουν αρκετές θεωρίες για τη χρήση που μπορεί να είχε (τύμβος, οχυρό, φρυκτώριον). Σε αντίθεση με την αποδεκτή από την επιστημονική κοινότητα χρονολόγηση του μνημείου, ορισμένοι ισχυρίζονται ότι το πυραμοειδές αυτό κτίσμα κτίστηκε λίγο μετά τους τάφους των Φαραώ, τις γνωστές πυραμίδες και υποδηλώνει τη σχέση των Αργείων με την Αίγυπτο. Για τον ισχυρισμό τους αυτόν επικαλούνται μετρήσεις με την μέθοδο της θερμοφωταυγείας, που όμως δεν έχουν παρουσιαστεί σε επιστημονικά συνέδρια και αμφισβητούνται ως προς την εγκυρότητα της μεθοδολογίας και των αποτελεσμάτων τους.
- το αρχαίο θέατρο Άργους που στην αρχική μορφή του χωρούσε 20.000 θεατές και χρησίμευε και ως εκκλησία του Δήμου. Το πραγματικά μοναδικό αυτό θέατρο, του οποίου ένα μέρος είναι σκαλισμένο σε βράχο, δεν έχει αναστηλωθεί ακόμη από την Αρχαιολογία.
- η αρχαία αγορά
- η Λάρισα (η Ακρόπολη του αρχαίου Άργους)
- οι θαλαμωτοί τάφοι του λόφου της Ασπίδος και πολλά άλλα.
